PHONG CÁCH THIẾT KẾ SÂN VƯỜN NHẬT BẢN

Thiết kế sân vườn Nhật Bản có nét đặc trưng rất riêng, mỗi sân vườn tổng hợp các yếu tố thiên nhiên được sắp xếp theo chủ nghĩa tượng trưng có ý đồ nghệ thuật nhất định. Vẻ đẹp của sân vườn phụ thuộc vào tay nghề, trình độ và kinh nghiệm của người nghệ nhân.

Mỗi mẫu thiết kế sân vườn lại có phong cách khác nhau:

• Vườn đá Nhật Bản mang phong cách Thiền tông, được dùng nhiều trong trà thất, thiền viện. Đặc biệt vườn kiểu Karesansui chỉ có sự sắp đặt của sỏi, cát, đá thành những hình gợi lên cảm giác biển cả, sông, hồ mà không có sự xuất hiện của nước. Thoạt đầu nhìn khu vườn có vẻ đơn giản nhưng để hiểu được giá trị thực sự ẩn chứa bên trong những hình ảnh tượng trưng thì đòi hỏi người ngắm cảnh phải ngồi trầm tư suy xét.

  

• Không bí ẩn và cầu kỳ như Karesansui, vườn trà Chaniwa mang vẻ trầm mặc, tôn nghiêm phù hợp với nghi lễ thưởng trà – Chanoyu. Cấu trúc một khu vườn Chaniwa gồm trà thất chính làm trung tâm, con đường mòn nhỏ là nobedan, trên đường đi được tô điểm bằng những cây xanh mướt và bụi hoa rực rỡ. Chaniwa có thêm những đặc trưng khác như bể nước, đèn đá, hàng rào truyền thống được làm bằng tre,nứa.

• Còn đối với Kaiyu-Shikien là loại sân vườn dành riêng cho việc tản bộ nên hầu hết là các công viên.

Trong  tất cả các kiểu mẫu thì đá vẫn đóng vai trò quan trọng trong vườn Nhật. Đá là nền tảng, bộ xương của khu vườn. Trong đó đá được biến tấu thành nhiều chất liệu như thạch đăng lung, móng cầu, đá dặm bước, tường, thủy bồn, đá thấm thủy, sỏi cuội to, đá hộc, đá granite và được trang trí kết hợp hay riêng lẻ tạo thành phông nền cho vườn.

Đá còn giúp phân chia vườn thành nhiều khu vực như không gian riêng tư, mật thất. Những tảng đá có gân đẹp, hình dáng thanh nhã, kết cấu lạ mắt, vẻ ngoài già nua sần sùi, hoàn toàn tự nhiên, bề mặt bám địa y hoặc rêu thì càng thêm giá trị. Đá granite và sỏi cuội to được đánh giá đẹp nhất ; đá thấm thủy thường được dùng đá thấm thủy làm tăng khả năng mọc rêu tạo vẻ đẹp tự nhiên cho khu vườn. Một tảng đá trong vườn Nhật được làm thành quả núi, đất đắp đồi, cây uốn thành cổ thụ gây cảm xúc sâu lắng.

Cát hoặc sỏi được trải rộng toàn vườn tượng trưng cho biển cả mênh mông với những đường lượn sóng, lăn tăn, gợi hình ảnh những con sóng ngoài khơi xa.

Cùng với đá, nước là chất liệu đứng thứ hai. Chỉ cần một hồ nước đơn sơ, nhỏ bé cũng khéo léo thể hiện nét huyền ảo, lung linh.

Gắn kết khu vườn là những lối đi quanh co, mảnh, nhỏ, gần nhau diễn tả biển yên, gió lặng. Những đường rộng lớn, cong gợi biển có sóng to, gió lớn, mặt biển dữ dội. Cách trang trí này giống như hình ảnh quốc đảo Nhật Bản được biển bao bọc, nên rất có ý nghĩa đối với người dân nơi đây.Những hòn đá mang vẻ đẹp của phong trần thời gian được xếp nhóm theo số lẻ 3,5,7,9…theo triết lý nhà Phật mang lại may mắn. Nền vườn được trồng cỏ Nhật, cần chú ý là cỏ nhật không chịu bóng và thích không gian rộng. Các loại cây bụi nhiều tầng được kết hợp khéo léo tạo cho khu vườn vẻ đẹp sinh động.